بوستر پمپ ها، دستگاه هایی هستند که برای افزایش فشار آب در سیستمهای آبرسانی استفاده میشوند. این پمپها، به ویژه در ساختمانهای مرتفع، تأسیسات صنعتی و کشاورزی، برای تأمین فشار کافی آب در نقاط مختلف سیستم مورد نیاز هستند.
در اینجا به بررسی انواع بوستر پمپهای آبرسانی، قطعات و اجزای آنها، سیستمهای کنترلی و اصول مربوط به تابلو برقها خواهیم پرداخت.
انواع بوستر پمپهای آبرسانی
بوستر پمپهای آبرسانی بر اساس عوامل مختلفی مانند نوع پمپ، تعداد پمپها، نوع کنترل و کاربرد، به دستههای مختلفی تقسیم میشوند:
بوستر پمپهای دور ثابت
بوستر پمپهای دور متغیر
بوستر پمپهای چند مرحلهای
بوستر پمپهای آتشنشانی
بوستر پمپهای دور ثابت:
- از یک یا چند پمپ تشکیل شدهاند که با سرعت ثابت کار میکنند.
- معمولاً با یک پرشر سوئیچ کنترل میشوند.
- برای کاربردهای ساده و با تغییرات کم در دبی و فشار مناسب هستند.
بوستر پمپهای دور متغیر:
- از اینورتر برای کنترل سرعت پمپها استفاده میکنند.
- قابلیت تنظیم دبی و فشار را به صورت دقیق دارند.
- برای سیستمهایی با تغییرات زیاد در دبی و فشار مناسب هستند.
بوستر پمپهای چند مرحلهای:
- از چندین پمپ سری یا موازی تشکیل شدهاند.
- برای ایجاد فشارهای بسیار بالا مناسب هستند.
بوستر پمپهای آتشنشانی:
- برای تأمین فشار آب مورد نیاز در سیستمهای اطفاء حریق طراحی شدهاند.
- معمولاً از پمپهای سانتریفیوژ چند مرحلهای تشکیل شدهاند ولی طبق استانداردهای منطقه ای که سازمان آتش نشانی تعیین میکند مدل پمپ ها مشخص میگردد.
قطعات و اجزای بوستر پمپها
پمپها: قلب تپنده بوستر پمپ هستند و وظیفه افزایش فشار آب را بر عهده دارند.
- موتور الکتریکی: نیروی محرکه پمپ را تأمین میکند.
- تابلو برق: برای کنترل و محافظت از پمپها و سایر تجهیزات استفاده میشود.
- پرشر سوئیچ یا ترانسدیوسر فشار: برای اندازهگیری فشار آب و ارسال سیگنال به تابلو برق.
- فلو سوئیچ: برای اندازهگیری دبی آب و ارسال سیگنال به تابلو برق.
- مخزن دیافراگمی: برای ذخیره آب تحت فشار، جلوگیری از خاموش و روشن شدن زیاد پمپ، ثابت نگه داشتن فشار سیستم، جلوگیری از فشار آب بازگشتی مورد استفاده قرار میگیرند.
- لولهها و اتصالات: برای انتقال آب بین اجزای مختلف سیستم.
- شیرآلات: برای کنترل جریان آب.
سیستمهای کنترلی بوستر پمپها
سیستمهای کنترلی بوستر پمپها، وظیفه کنترل روشن و خاموش شدن پمپها، تنظیم سرعت پمپها، حفاظت از تجهیزات و همچنین جلوگیری از خشک کار کردن پمپ ها را بر عهده دارند.
رایجترین روشهای کنترل عبارتند از:
- کنترل بر اساس فشار: پرشر سوئیچ، فشار آب را اندازهگیری کرده و با رسیدن به فشار تنظیم شده، پمپها را روشن یا خاموش میکند.
- کنترل بر اساس دبی: فلو سوئیچ، دبی آب را اندازهگیری کرده و با رسیدن به دبی تنظیم شده، پمپها را روشن یا خاموش میکند.
- کنترل بر اساس سطح آب: سنسور سطح، سطح آب در مخزن را اندازهگیری کرده و با رسیدن به سطح تنظیم شده، پمپها را روشن یا خاموش میکند.
- کنترل با استفاده از PLC: PLC (کنترل کننده منطقی برنامهپذیر) امکان کنترل پیچیدهتر و هوشمندتر سیستم را فراهم میکند.
تابلو برق بوستر پمپها
تابلو برق بوستر پمپ، قلب سیستم کنترل است و وظایف زیر را بر عهده دارد:
- تغذیه برق پمپها: تأمین برق مورد نیاز موتورهای الکتریکی پمپها.
- حفاظت از پمپها: محافظت از پمپها در برابر اضافه بار، اتصال کوتاه و سایر خطرات.
- کنترل روشن و خاموش شدن پمپها: بر اساس سیگنالهای دریافتی از سنسورها، پمپها را روشن و خاموش میکند.
- کنترل سرعت پمپها: در صورت استفاده از اینورتر، سرعت پمپها را کنترل میکند.
- نمایش وضعیت سیستم: نمایش وضعیت کارکرد پمپها و سایر تجهیزات.
- قطعات داخل تابلو برق بوستر پمپها:
- کنتاکتورها: برای قطع و وصل مدار قدرت پمپها.
- رلههای حرارتی: برای محافظت از موتورها در برابر اضافه بار.
- فیوزها: برای محافظت از مدار در برابر اتصال کوتاه.
- کلیدهای محافظ جان: برای حفاظت از افراد در برابر برق گرفتگی.
- PLC: برای کنترل پیچیده سیستم.
- اینورتر: برای کنترل سرعت موتور پمپها.
- تجهیزات اندازهگیری: آمپر متر، ولت متر، فرکانس متر.
- تجهیزات نمایش: نمایشگر LCD یا LED.
اصول طراحی تابلو برق بوستر پمپها
- ایمنی: رعایت استانداردهای ایمنی در طراحی و ساخت تابلو برق.
- کارایی: انتخاب تجهیزات مناسب و طراحی منطقی مدارها.
- قابلیت اطمینان: استفاده از قطعات با کیفیت و طراحی مدارات به گونهای که در برابر اختلالات مقاوم باشد.
- سهولت استفاده: طراحی تابلو برق به گونهای که کاربر بتواند به راحتی آن را کنترل و نگهداری کند.
نکات مهم در طراحی و نصب بوستر پمپها
- محاسبات دقیق هیدرولیکی: برای تعیین دبی، هد و سایر پارامترهای سیستم.
- انتخاب تجهیزات مناسب: با توجه به شرایط کاری و نیازهای سیستم.
- نصب صحیح تجهیزات: رعایت دستورالعملهای نصب سازنده.
- تنظیم دقیق سیستم کنترل: برای عملکرد بهینه سیستم.
نگهداری منظم: انجام سرویسهای دورهای برای افزایش عمر مفید تجهیزات.